Leży w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, przy ujściu potoku Lubatówki do Wisłoka, na obszarze Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej, wchodzącej w skład Pogórza Środkowobeskidzkiego, określanego jako Beskid Niski. Położone mniej więcej w 1/3 odległości pomiędzy Jasłem i Sanokiem, na trasie DK28.
Miasto położone w województwie podkarpackim, zwane niegdyś „małym Krakowem”, do dzisiaj urzeka pięknem średniowiecznych kościołów i zabytkowych kamienic. Kojarzone jest głównie z ponad 90-letnią tradycją hutnictwa szkła oraz – z czego nie wszyscy zdają sobie sprawę – narodzinami światowego przemysłu naftowego. Miasto było także miejscem narodzin wielu znanych osobistości, zarówno historycznych, jak i współczesnych, które miały znaczący wpływ nie tylko na rozwój samego miasta, ale i całej polskiej kultury, nauki i przemysłu.
KROSNO
Krosno jest znane przede wszystkim z górzystych terenów, turystycznych szlaków i szklanych wyrobów. Mało kto jednak wie, że miasto jest też ściśle związane z rozwojem światowego przemysłu naftowego.
Wszystko to za sprawą Ignacego Łukasiewicza, krośnianina żyjącego w latach 1822-1882, który założył pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej w Bóbrce koło Krosna. Dzięki funduszom pochodzącym z wydobycia ropy, Ignacy Łukasiewicz znacząco przyczynił się do rozwoju miasta i jego okolic w II połowie XIX wieku. Walczył z biedą w regionie, propagował zakładanie sadów, budowę dróg, mostów, szkół i szpitali. Oprócz niewątpliwego sukcesu związanego z wybudowaniem kopalni ropy naftowej, Ignacy Łukasiewicz jest także uznawany za konstruktora prototypu lampy naftowej. Nic więc dziwnego, że turyści i mieszkańcy mogą dziś podziwiać jego pomnik zlokalizowany w samym centrum miasta, który powstał jako dowód uznania dla jego zasług.
Z Krosna pochodzi także nauczyciel i wynalazca zwany „polskim Edisonem” lub „Leonardem da Vinci Galicji” – Jan Szczepanik. Pomimo tego, że w dziedzinie techniki był samoukiem, Jan Szczepanik jest autorem ponad 50 wynalazków i kilkuset pomysłów technicznych z dziedziny fotografii, tkactwa, telewizji. Jego pierwsze wynalazki przeznaczone były dla przemysłu włókienniczego. W 1896 roku wynalazł system barwnego tkactwa – elektryczną metodę fotograficznego kopiowania wzorów podczas produkcji tkanin. System został doceniony nawet przez austriacki oraz niemiecki przemysł włókienniczy, który wykorzystywał metodę do kopiowania wzorów. Do jego najbardziej znanych wynalazków należy jednak projekt kamizelki kuloodpornej z 1901 roku, który przyniósł Szczepanikowi sławę. Kamizelka ochroniła króla hiszpańskiego Alfonsa XIII przed śmiercią w zamachu. „Polski Edison” jest również wynalazcą filmu dźwiękowego, telewizji elektrycznej i silnika elektryczno-chemicznego. Był także konstruktorem telegrafu bez druku oraz projektu samolotów z ruchomymi skrzydłami. Nic więc dziwnego, że Krosno do dnia dzisiejszego pamięta jego zasługi, a sam Szczepanik stał się patronem jednej z krośnieńskich ulic. Wszyscy turyści, którzy chcą się cofnąć do czasów sławnego krośnianina mogą obejrzeć jego dom z 1826 roku, usytuowany nieopodal Rynku.
Historia w kilku zdaniach…
Sięga ponad 6000 lat kiedy to pojawiły się pierwsze skupiska ludzkie na tych terenach. Pierwsze udokumentowane zapisy na temat osiedli w tym miejscu dotyczą czasów pierwszych Piastów czyli początków historii Polski.
Ślady osady słowiańskiej i grodu w Krośnie datowane są na X/XI w., co potwierdzają badania archeologiczne w Rynku. Od X w. nieprzerwanie zasiedlano ten obszar, jako miejsce dogodne dla osadnictwa pod względem obronnym, i z przyczyn położenia na kulminacyjnym wzniesieniu, w widłach Wisłoka i Lubatówki. W Krośnie w X w. istniała świątynia, o czym świadczą resztki odkrytych fundamentów przy Farze. W 1340 roku, w wyniku przyłączenia Rusi Czerwonej przez Kazimierza Wielkiego Krosno wcielono do Korony Królestwa Polskiego. XVI w. dla Krosna jest okresem największego rozkwitu i znaczenia silnego ośrodka, liczącego ok. 4000 mieszkańców, handlującego suknem i winem, otoczonego podwójnym łańcuchem murów, jako jednego z niewielu miast w Polsce.
Kolejne wieki to – podobnie jak dla Jasła – na zmianę wzloty, rozkwity i upadki, choć zdecydowanie rozkwit jest wyraźny i na przestrzeni wieków bardzo widoczny.
Krosno dzisiaj urzeka pięknem kościołów i kamieniczek usytuowanych głównie w obrębie Rynku, który mieści się na wzniesieniu ok. 277 m. n.p.m. Renesansowe kamieniczki, gotyckie i barokowe kościoły, dzwonnica z dzwonem Urbanem – jednym z największych dzwonów w Polsce to zabytkowe „perełki” miasta.
Krosno nierozerwalnie kojarzy się ze szkłem. Miasto na stałe wpisało się w historię przemysłu i sztuki szklarskiej. Światowej klasy mistrzowie tego rzemiosła i projektanci często zaczynali swoją karierę w jednej z wielu krośnieńskich hut szkła i to właśnie dzięki nim historia i szklane dziedzictwo stale się wzbogaca.
Atrakcje w Krośnie i okolicy…
W samym Krośnie, z racji wieków rozkwitu miasta, wiele ciekawych miejsc skupionych wokół Rynku.
-
muzeum rzemiosła…
Kamienica, w której mieści się muzeum, została wybudowana dla Michała Mięsowicza – zegarmistrza i fabrykanta zegarów. W budynku tym w latach 1901-1938 funkcjonowała Pierwsza Krajowa Fabryka Zegarów Wieżowych, w której wyprodukowano około 280 mechanizmów.
Idea otwarcia Muzeum Rzemiosła powstała na początku lat 80. XX wieku w środowiskach związanych z Cechem Rzemiosł Różnych w Krośnie.
-
centrum dziedzictwa szkła…
Krosno od ponad 90 lat żyje szkłem. Jest największym i najsłynniejszym jego producentów w Polsce i jednym z najbardziej znanych na arenie międzynarodowej. Szklane wyroby z Krosna cenione są za wspaniałą jakość i najwyższej klasy wzornictwo. Wielokrotnie nagradzane, małe dzieła sztuki powstające w Krośnie, obecne są w niemal każdym polskim i w milionach domów na całym świecie.
Najważniejszymi atrakcjami Centrum są interaktywne pokazy produkcji i zdobienia szkła, w których turyści mogą brać czynny udział. 
W Centrum zapoznać się także można z ekspozycjami prezentującymi zarówno szkło artystyczne, wykonane przez najlepszych polskich twórców, oraz użytkowe – wspaniałe przykłady najwyższego kunsztu wzorniczego i designu.
-
restauracja Posmakuj Krosno…
Jedna z lepszych restauracji w Krośnie, usytuowana w Rynku nosi nazwę Posmakuj Krosno. To rodzinny biznes założony w 2014 roku, miejsce do którego chce się wracać. Niepowtarzalny klimat sali w piwnicy i super jedzenie, choć pewnie nie dla każdego.
-
rezerwat Prządki…
Rezerwat tworzy zespół ostańców skalnych, skały mają ponad 20 m wysokosci. Są zbudowane z gruboziarnistego piaskowca ciężkowickiego. Nazwa rezerwatu pochodzi od legendy, według której skały są dziewczętami zamienionymi w kamień za przędzenie lnu w Wielkanoc. Niektóre ostańce mają nazwy, m.in. Prządka-Matka, Prządka-Baba, Herszt.
Teren rezerwatu, który został utworzony w 1957 r., leży na pograniczu wsi Czarnorzeki i Korczyna przy drodze z Rzeszowa do Krosna; jego powierzchnia wynosi ponad 16 ha.
Atrakcjami rezerwatu jest 5 szlaków turystycznych:.
Prządki – Strzelnica, Odcinek Kamieniec – Prządki, Czarnorzeki – Dział, Strzelnica – Sucha Góra oraz szlak przy Zamku Kamieniec.
Naprawdę warto przejść każdy z tych odcinków, nie są one trudne, kilka drobnych wzniesień to wszystko z czym moglibyśmy mieć problem. Najwyżej położony punkt rezerwatu znajduje się na wysokości 520 m. npm. Czas jaki nam będzie potrzebny do zwiedzenia całego Parku Przyrody Prządki to około 2 dni, ale będąc przejazdem możemy wybrać jedną z tras i spędzić tam kilka godzin.
-
drewniany kościół w Haczowie…
W Haczowie stoi największy gotycki drewniany kościół w Polsce, a może i w Europie. Przez wiele lat uchodził również za najstarszą świątynię w kraju zbudowaną z nietrwałego materiału.
Losy Haczowa „odmieniły się” kilka lat temu, kiedy badania dendrochronologiczne ujawniły, że najstarszym drewnianym kościołem w Polsce jest świątynia w Tarnowie Pałuckim pod Poznaniem (XIV wiek). Dotychczas w wielu opracowaniach sugerowano, że zbudowany w końcu XIV wieku (być może w 1388 roku) kościół w Haczowie ma najstarszą metrykę. Wiadomo także, że obecna świątynia pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP i św. Michała Archanioła jest pierwszym budynkiem sakralnym, jaki postawiono w tym miejscu. Niezwykły to przypadek, gdyż najczęściej mamy do czynienia z kolejną drewnianą świątynią, zbudowaną na miejscu poprzedniej – również drewnianej.- Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazownictwa im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce…
Jest jedynym położonym na terenie czynnej kopalni ropy naftowej w Polsce. Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce powstało w celu udokumentowania rozwoju przemysłu naftowego oraz zaprezentowania szerszej publiczności dorobku polskich nafciarzy.
-
Wieża widokowa w Vyšnym Komárniku…
Znajduje się po słowackiej stronie przejścia granicznego w Barwinku.
50-metrowa wieża stanowi doskonały punkt widokowy na Beskid Niski. Warto podjechać w słoneczny, bezchmurny dzień, kiedy panoramy są najpiękniejsze…
Będąc na miejscu warto podjechać kawałek zobaczyć Cerkiew w Vyšnym Komárniku. Zbudowana stylu łemkowskim trójdzielna cerkiew z 1924 r. Wewnątrz znajduje się kompletny ikonostas.
Dla lubiących sztukę sakralną kilka kilometrów dalej Cerkiew w Nižnym Komárniku. Trójdzielna cerkiew z 1938 r. Dach świątyni posiada trzy kopuły zakończone spiczastymi wieżyczkami, przed wejściem rzeźbiony portal. Wewnątrz zachował się cenny ikonostas z pocz. XVIII w.
Miejsca noclegowe w okolicy…
Polecanie miejsc noclegowych jest dość ryzykowne, a to głównie ze względu na subiektywne odczucie właściwego standardu i adekwatnej ceny. Nie polecamy miejsc tzw. low cost, chyba, że sami doświadczyliśmy i określenie nie było równoznaczne z low standard.. tak więc na naszej liscie rekomendowanych w okolicy Krosna jest kilka, ceny zaczynają się od 100 zł za dobę.
- Miły Hotel, Balkonowa 19, 38-400 Krosno, www.milyhotel.pl
- Sport Chata, Długa 156, 38-455 Wrocanka koło Krosna, www.sport-chata.pl
- Karpacki Dworek, Nadbrzeżna 238, 38-481 Rymanów-Zdrój, www.karpackidworek.pl
Kolej na Sanok i okolice, a o nim w części 3….
