W drodze do Bieszczad, u bram Podkarpacia mamy regionalne trójmiasto: Jasło – Krosno – Sanok.
Miasta łączy droga krajowa DK28, o łącznej długości pomiędzy Jasłem a Sanokiem nieco ponad 70km. Sam przejazd tą trasą nie będzie dla motocyklisty szczególną atrakcją, warto więc zjechać z niej nieco, krążąc wokół tak wyznaczonego, jedynie orientacyjnie, szlaku trójmiejskiego.
JASŁO
Jasło, które zostało doszczętnie zniszczone w czasie II wojny światowej, a później przez długie lata PRL-u kojarzone było z przemysłem – powoli odzyskuje swój dawny blask. Miasto z historią sięgającą XIV wieku z roku na rok pięknieje, m.in. z uwagi dobrze wykorzystane fundusze unijne w zakresie poprawy lokalnej infrastruktury i stworzenia miejsc wypoczynku dla swoich mieszkańców i turystów.
Historia w kilku zdaniach…
Pierwsze ślady pobytu człowieka w Kotlinie Jasielskiej pochodzą z epoki neolitu, czyli młodszej epoki kamienia łupanego. Około VIII-IX wieku powstały w okolicach Jasła wielkie grody wiślańskie (Trzcinica i Brzezowa). Po raz pierwszy nazwę Jasła zapisano w zabytku średniowiecznym, opiewającym Miracula Sancti Stanislai, wymieniając w nim również imiona jaślan, a wśród nich Gotszalka, noszącego tytuł archiprezbitera jasielskiego.
W połowie XIII wieku Jasło – zwane wtedy Jasiel lub Jasioł było osadą o niemałym znaczeniu gospodarczym. Tu mianowicie znajdowało się jedno z ważnych małopolskich targowisk. W dziejach średniowiecznego Jasła odegrał też swą rolę klasztor karmelitów. Karmelici przybyli do Jasła zapewne przed końcem XIV wieku z Węgier i zaczęli wznosić klasztor i kościół fundowany zapewne przez radę miejską. Kolejne wieki to na zmianę wzloty, umiarkowane rozkwity i upadki.
Atrakcje w Jaśle i okolicy…
Z powodów głównie historycznych miasto nie posiada zbyt wielu atrakcji, choć niewątpliwie będąc w mieście przejazdem warto do kilku miejsc zajrzeć.
-
rynek…
Nie sposób pominąć tutejszego rynku, który został rozplanowany podczas nadania praw miejskich Jasłu w 1365 roku przez króla Kazimierza Wielkiego. Sam plac jest prostokątny z wychodzącymi z jego boków ulicami. Można tu podziwiać zabytkowe kamienice, odbudowane po II wojnie światowej, latem spocząć w jednym z ogródków i wypić kawę…
-
cesarski park…
którego powstanie datuje się na lata 1896-1897, był miejscem przechadzek, urządzano tam festyny i zabawy. Obecnie również tętni życiem i codziennie można spotkać tam mnóstwo spacerowiczów, ale poza tym chyba nic więcej…
-
zespół Pałacowo-Parkowy Sroczyńskich…
znajdujący się przy ul. Sroczyńskich. Pierwszy budynek powstał w tym miejscu prawdopodobnie na początku XVII w., a w latach 1846 – 1850 wzniesiono nowy dwór w stylu gotyku angielskiego. Na terenie tej posiadłości Ignacy Łukasiewicz (wynalazca pierwszej lampy naftowej) wraz z Tytusem Tomaszem Trzecieskim założyli pierwszą na świecie destylarnię ropy naftowej.
-
jasielskie winnice…
Na Podkarpaciu znajduje się ponad 100 winnic, głównie gospodarstwa rodzinne, wytwarzające wino dla siebie. Jasło stało się niekwestionowanym liderem winorośli, nawet w skali całego kraju i co roku w Jaśle odbywają się Międzynarodowe Dni Wina. Pierwsza winnica na tym terenie powstała w 1984 roku. Należąca do Romana Myśliwca winnica „Golesz” uważana jest za odrodzenie winiarstwa w Polsce.
Kolejne jasielskie winnice powstawały na początku XXI wieku, m.in. winnica „Jasiel” położona w podjasielskiej Jareniówce nad rzeką Ropą.
Wizyta w tym miejscu to nie lada gratka dla miłośników wina, ale także dla tych, którzy lubią obcować z przyrodą. Z dala od ulicznego zgiełku znajdą tu spokój i wytchnienie. Winnica o wielkości 3 ha powstała na terenie, który był gęsto zakrzaczony i zachwaszczony.
Właściciele Elwira i Wiktor Szpakowie wykonali morderczą pracę, by zamienić ten teren w winnicę przypominającą swoim wyglądem te z francuskiej Szampanii lub włoskiej Toskanii. Wśród winorośli uprawiane są tutaj m.in. szczepy solaris i muskat. I co ciekawe w sierpniu 2013 roku winnica „Jasiel” jako jedna z nielicznych w Polsce zakończyła proces legalizacji sprzedaży i wina tej marki można już szukać w niektórych sklepach i wybranych punktach gastronomicznych.
Dodatkową atrakcją dla turystów odwiedzających „Jasiel” jest przepiękny widok na Jasło i Beskid Niski, jaki można podziwiać z górnych tarasów winnicy.
To idealne miejsce na szlaku turystyki motocyklowej, a klimat pobytu bardzo podobny do turystyki winnej np. we Francji.
Właściciele oferują degustacje komentowane produkowanych tam win zarówno dla osób indywidualnych jak i grup zorganizowanych, w tym firm. Dla osób, które chciałyby poznać tajniki sztuki picia wina, prowadzone są degustacje połączone z objaśnieniem podstawowych zagadnień związanych z testowaniem wina (etapy degustacji, fizjologia smaku, specyfika oceny win), prezentacją podstawowej wiedzy o produkcji wina i tej winnicy. Na życzenie istnieje możliwość przygotowania odpowiedniego komponentu smakowego (deski serów, przekąski).
Aby umówić się na degustację konieczne jest zrobienie rezerwacji telefoniczną bądź mailowej. Dane kontaktowe na stronach internetowych winnicy „JASIEL”.
-
Karpacka Troja…
W miejscowości Trzcinica (15 minut pieszo z winnicy Jasiel, 5 minut jazy motocyklem) znajduje się skansen Karpacka Troja, należący do najważniejszych stanowisk archeologicznych w Polsce. Karpacka Troja była najstarszą osadą obronną w Polsce (ok. 2 tys. lat p.n.e.). Podczas wykopalisk znaleziono ok. 160 tysięcy różnego rodzaju zabytków unikatowych w skali europejskiej a także pozostałości domostw.
-
muzeum kultury szlacheckiej Kopytowa…
Dwór w Kopytowej został wybudowany na terenie dawnego folwarku cystersów z roku ok. 1700-1750. Na przestrzeni lat dwór był w posiadaniu wielu różnych osób. W 1996 roku nabyła go rodzina Kołderów. W 1997 roku został wykonany plan zagospodarowania obiektu, kompleksowego remontu i plan rewaloryzacji parku.
Obecnie na terenie kompleksu dworskiego funkcjonuje gospodarstwo agroturystyczne (Obszar Dworski Kopytowa).
W lipcu 2007 roku uruchomiono Muzeum Kultury Szlacheckiej.
-
muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu…
Składające się z zabytkowego dworku z XVIII wieku oraz parku o powierzchni powyżej 3 ha.
To właśnie tutaj Konopnicka spędzała wiosenno-letnie miesiące, zajmowała się działalnością społeczną i pisarską.
Muzeum organizuje wystawy stałe i czasowe, festiwale, koncerty, wieczorki literackie.
-
ruiny zamku Kamieniec-Odrzykoń…
W odległości około 30 km od Jasła znajduje się wieś Odrzykoń a w niej, na skalistym wzgórzu leżą niezwykle efektowne ruiny zamku (XIV w.).
To wydarzenia rozgrywające się w tym miejscu, stały się inspiracją do napisania przez Aleksandra Fredrę „Zemsty”. Ruiny otoczone są szlakiem turystycznym, w pobliżu znajduje się Rezerwat Prządki, do którego prowadzi kolejny szlak od strony zamku.
Miejsca noclegowe w okolicy…
Polecanie miejsc noclegowych jest dość ryzykowne, a to głównie ze względu na subiektywne odczucie właściwego standardu i adekwatnej ceny. Nie polecamy miejsc tzw. low cost, chyba, że sami doświadczyliśmy i określenie nie było równoznaczne z low standard.. tak więc na naszej liscie rekomendowanych w okolicy Jasła jest kilka, ceny zaczynają się od 100 zł za dobę.
- Zajazd Pod Skałą, Krajowice 68, 38-211 Jasło, www.zajazdpodskala.pl
- Motel Energopal, ul. Metzgera , Jasło, energopal-jaslo.noclegiw.pl
- Pensjonat Swojskie Zacisze, Zimna Woda 60, 38-203 Zimna Woda, jaslohotel.pl
Kolej na Krosno i okolice, a o nim w części 2….
