Parki narodowe i krajobrazowe, rzeki, bagna, rozlewiska, ślady wielowiekowej i burzliwej historii, religijny tygiel, piękne miasta i urokliwe wsie z drewnianymi chatami, a nad tym (lub pod tym) prawdziwie wschodnia gościnność mieszkańców serdecznie witających przybyszów zewsząd … i szepty niesłyszalne, a wyczuwalne, które podobno wypędzają złe duchy i leczą choroby. Swą nieskończoną różnorodnością, prawdziwym pięknem i owianą porannymi mgłami tajemniczością uwiedzie każdego, kto tutaj przybędzie. Podlasie, bo o nim słowa, to jeden z najbardziej atrakcyjnych zakątków naszego kraju, idealne miejsce na weekend i nie tylko…
Zachęcając Was do podróżowanie w formule turystycznej zapraszamy do odwiedzenia tego regionu. Większość z miejsc, które prezentujemy tutaj i w programie naszych imprez turystycznych odwiedzić można samodzielnie i niemal z marszu, jednak zorganizowana i dobrze przygotowana podróż z przewodnikiem pozwoli Wam doświadczyć o wiele więcej. Spróbujcie z nami, a planując samodzielnie nie pomińcie miejsc opisanych tutaj w wielkim skrócie.
Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu
Jedno z najciekawszych tego typu obiektów na Podlasiu – powstało w 1962 r z inicjatywy ówczesnego Towarzystwa Miłośników Ciechanowca, z lokalizacją w zespole pałacowo-parkowym z połowy XIX wieku (dawna posiadłość rodziny Starzeńskich), odbudowanym ze zniszczeń wojennych w latach 1966-1969, nosi imię ks. Krzysztofa Kluka.
W muzeum zgromadzono w 9 działach (etnograficznym, historyczno-artystycznym, budownictwa wiejskiego-skansen, techniki rolniczej, historii uprawy roślin, historii chowu i hodowli zwierząt gospodarskich, tradycji zielarskich, muzeum weterynarii i oświatowo-promocyjnym) blisko 30 000 eksponatów związanych z wsią, w tym niezwykłe obiekty wiejskiego budownictwa datowane na okres XVIII – początki XX w.
Podlaskie Muzeum jest również organizatorem wielu imprez o zasięgu lokalnym i krajowym, mających wieloletnie tradycje, wśród najciekawszych, wpisanych na stałe do kalendarza:
- Konkurs Palm Wielkanocnych – organizowany od 1997 roku, corocznie w Niedziele Palmowe, dla ponad 40 placówek oświatowo-wychowawczych i osób indywidualnych z gmin Nur, Boguty, Ciechanowiec, Szepietowo, Klukowo, Perlejewo, Mielnik, Drohiczyn i Rudka i przy udziale ponad 500 palm, które po konkursie prezentowane są na jednej z wystaw stałych muzeum
- Jarmark Św. Wojciecha – organizowany od ponad 20 lat, na przełomie kwietnia i maja, gromadzi wyroby rękodzieła ludowego, nasiona warzyw i kwiatów, sadzonki zielone, cebulki kwiatów i żywe rośliny oraz twórców ludowych, artystów i rzemieślników z całej Polski, którzy prezentują to, co mają najlepsze i najciekawsze
- Noc Muzeów (16 maj 2020) – nocne zwiedzanie od 2010 roku stanowi niemałą atrakcję
- Odpust Św. Antoniego (14 czerwiec 2020) – niezwykle kolorowa i atrakcyjna impreza rodzinna
- Podlaskie Święto Chleba (16 sierpień 2020) – jedna z największych imprez, przyciągająca każdego roku ponad 20 tys. turystów, kupujących wypieki kilkudziesięciu piekarni z regionu, kosztujących wyrobów ze stoisk z jadłem regionalnym oraz uczestniczących w atrakcyjnych pokazach tradycji ludowych
- Jesień w polu i zagrodzie (20 wrzesień 2020) – festyn z powrotem do przeszłości, jesienny piknik rodzinny, który nawiązuje do życia dawnej wsi podlaskiej, a jednym z jego najważniejszych punktów programu jest pokaz kopania ziemniaków motykami oraz kopaczką konną i „tłoka” – zbieranie ziemniaków za kopaczką z udziałem uczestników festynu
Więcej o działalności muzeum pod LINKIEM
Pałac Ossolińskich w Rudce
Położony w miejscowości Rudka na Podlasiu (której nazwa pochodzi od niewielkich złóż rud żelaza wydobywanych z torfowisk nad rzeką Nurzec), zbudowany w 1763 r., przez Aleksandra Ossolińskiego, w stylu barokowym. W sąsiedztwie pałacu znajdują się dobrze zachowane zabudowania pałacowe – oficyna, stajnia, dawna oranżeria z II poł. XVIII wieku, a także magazyn zbożowy i budynki administracyjne z 1830 r. Wokół zaś park zaprojektowany w tylu angielsko–francuskim, przez który do samego pałacu wiedzie piękna aleja starych drzew, zakończona rondem z zabytkową fontanną w środku. Obecnie gospodarzem obiektu jest Zespół Szkół Rolniczych im. Ks. Krzysztofa Kluka w Rudce, a pałac utrzymywany jest z działalności komercyjnej (hotel, restauracja i SPA). Eksplorując Podlasie warto podjechać choćby na dziedziniec, zajrzeć do środka i pospacerować po otaczającym parku.
Więcej o działalności Pałacu pod LINKIEM
Krzyże pątnicze w Grabarce
Grabarka – miejscowość (i góra o tej samej nazwie) na Podlasiu, znana ze znajdującego się tam klasztoru, założonego w 1947 roku i tysięcy krzyży pątniczych. To miejsce sakralne, otoczone czcią, ważne miejsce dla wyznawców prawosławia, gdzie tysiące krzyży wotywnych przynoszonych przez wiernych, znajdujących się na wzgórzu zatrzymują na dłużej w zadumie.
Początki i wczesna historia Świętej Góry nie jest znana. Niektórzy historycy wiążą ją z XIII-wiecznym kultem ikony Spasa (Zbawiciela) – cudotwórczej ikony z pobliskiego Mielnika, która przed najazdami tatarskim została ukryta w okolicznych lasach (może nawet na terenie dzisiejszej Grabarki), i choć ślad po niej zaginął to Kult Spasa trwa do dziś. Wg innych grup historyków – pierwszy ośrodek kultowy na Grabarce miał powstać na początku XVIII wieku jako sanktuarium greckokatolickie.
Więcej o Świętej Gorze pod LINKIEM
Stadnina Koni Janów Podlaski
Najstarsza, państwowa stadnina koni arabskich, istniejąca i działająca nieprzerwanie od 1817 roku w miejscowości Wygoda k. Janowa, specjalizująca się w hodowli (znanej na całym świecie) koni krwi arabskiej i półkrwi angloarabskiej. Corocznie, na terenie – zajmującej obszar 2500 ha (około 18% powierzchni gminy Janów Podlaski) – stadniny , odbywają się aukcje koni rasowych, przyciągające hodowców i wystawców z całego świata.
Nie lada atrakcją jest również pobliski Janów – najstarsze zabytki archeologiczne odnalezione na terenie Janowa Podlaskiego pochodzą z epoki mezolitu (IX-VIII p.n.e.), niemniej uznana i pisana historia osady rozpoczęła się dnia 13 maja 1428 roku, w dacie nadania przez Witolda (Wielkiego Księcia Litewskiego) katedrze w Łucku wsi Porchowo, czyli bezpośrednio po przeniesieniu stolicy biskupstwa ze zniszczonego przez Tatarów Włodzimierza do Łucka.
Więcej o Stadninie i Janowie Podlaskim pod LINKIEM
Dworek Gubernatora Grodzieńskiego
Drewniany budynek w stylu rosyjsko-szwajcarskim, wzniesiony w 1845 roku na potrzeby rządu Gubernatora Grodzieńskiego, w pobliżu miejsca, w którym dawniej znajdował się dwór Augusta III Sasa. Stanowi najstarszy budynek w polskiej części Puszczy Białowieskiej. Z ciekawostek – w 1860 roku podczas polowania w Puszczy Białowieskiej w budynku przebywał car Aleksander II.
Budynek dworku wielokrotnie zmieniał swoje przeznaczenie. W czasie I wojny światowej w Dworku urządzono szpital polowy, później zamieniony na kasyno oficerskie, które funkcjonowało tutaj również w czasie II wojny światowej. Po wojnie powstało tutaj biuro turystyczne Sekcji Towarzystwa Urzędników Państwowych, ze sklepikiem pamiątkowym. W zapisanych kartach historii i na koncie kolejnych użytkowników był czas, w którym Dworek Gubernatora zamieniono na gospodę, a dobrze prosperująca stała się popularną restauracją, chętnie odwiedzaną przez turystów. W latach 80-tych XX wieku w Dworku mieściło się przedszkole. W 1996 roku Dworek poddano kapitalnemu remontowi, a po jego ukończeniu przeznaczono na Ośrodek Edukacji Przyrodniczej BPN
Więcej o Ośrodku Edukacji Przyrodniczej pod LINKIEM
Park Pałacowy Białowieży
Park o powierzchni około 49 ha, zwany Parkiem Carskim, założony w miejscu, w którym wcześniej znajdował się park królewski. Niestety na temat parku królewskiego i tego, jak był urządzony, niewiele wiemy.
Projekt Parku Pałacowego powstał w 1890 roku, jego budowę rozpoczęto dopiero po wybudowaniu na wzgórzu (i na życzenie cara Aleksandra III) pałacu carskiego, jakieś 5 lat później.
Park pałacowy powstawał od podstaw. Z zasadzonych początkowo ok. 200 gatunków drzew, do dnia dzisiejszego zostało ok. 90. Rosną tutaj choiny kanadyjskie, jedlice Douglasa, dęby czerwone i inne bukowate o rozmaitych kolorach, sosnę wejmutkę, brzozę papierową, daglezję zieloną, przeorzech, skrzydłoorzech kaukaski. W południowej części parku dwa stawy, a na grobli pomiędzy nimi znajduje się obelisk z autentycznymi napisami w językach polskim i niemieckim z XVIII w., opisującymi zdobycze króla Augusta III podczas polowania w roku 1753.
Więcej o Parku Pałacowym Białowieży pod LINKIEM
Rezerwat Pokazowy Żubrów
Jest zwierzyńcem, utworzonym w 1929 r. i założonym w celu przywrócenia (restytucji) ginącego żubra.
Tuż po I wojnie światowej wymarły dwie ostatnie, żyjące na wolności, populacje żubra: w Puszczy Białowieskiej (w 1919) i na Kaukazie (w 1927). Niemal całkowity zanik populacji gatunku powstrzymano w oparciu o kilkanaście ostatnich sztuk, wywodzących się bezpośrednio z populacji białowieskiej, a żyjących wówczas w ogrodach zoologicznych i prywatnych kolekcjach. W 1923 roku z inicjatywy profesora Jana Sztolcmana założone zostało Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra, którego celem stało się ratowanie gatunku od zagłady oraz jego restytucja. Towarzystwo przeprowadziło spis żubrów żyjących na świecie, rejestrując je w utworzonej do tego celu Księdze Rodowodowej Żubrów. Dzięki pracy Towarzystwa oraz wyselekcjonowanym, ostatnim żyjącym sztukom zwierząt możliwe stało się rozpoczęcie prac nad skuteczną restytucją gatunku.
Obecny rezerwat o powierzchni niespełna 30 ha powstał na 2 lata przed wybuchem II wojny światowej, będąc początkowo miejscem restytucji tarpana leśnego. W latach 50-tych XX w. zbudowano nowy rezerwat, bezpośrednio przylegający do pokazowego, o powierzchni ponad 40 ha, którego część stanowi zaplecze dla rezerwatu pokazowego.
Więcej o Rezerwacie Pokazowym Żubra w Białowieży pod LINKIEM
Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Odrynkach
Zbudowany w 2009 roku – wśród bagien i rozlewisk dorzecza Narwi, na obrzeżach małej wioski Odrynki, w uroczysku Kudak – Skit Św. Antoniego i Teodozjusza Kijowsko- Pieczerskich, będący jednocześnie jedyną, prawosławną pustelnią dla mnichów w Polsce. Skit Odrynki (tak nazywany) wchodzi w skład diecezji warszawsko-bielskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego.
Pustelnię prowadzi ojciec Gabriel (znany jako Giba). Zgodnie z tradycjami kościelnymi zajmuje się on ziołolecznictwem, a swoich gości podejmuje samodzielnie przyrządzoną zupą, pysznym kompotem, a czasami pysznym ciastem drożdżowym. Klimat w pustelni jest niepowtarzalny.
Więcej o Skicie Odrynki pod LINKIEM
Kraina Otwartych Okiennic
Taką nazwę nosi szlak na Podlasiu łączący trzy charakterystyczne, sąsiednie wsie: Trześcianka, Soce i Puchły, położone w dolinie Narwi w okolicach Hajnówki.
Bardzo malownicze i charakterystyczne dla tego regionu wsie, ze starą, oryginalną w większości architekturą. Zabudowy – domy, budynki gospodarcze, inwentarzowe i stodoły z całym wyposażeniem gospodarskim, studnie z żurawiami, przydrożne kapliczki i świątynie są wyjątkowe – bogate dekoracje zewnętrzne oraz niespotykane w innych regionach kraju zdobienia snycerskie wprawiają w zachwyt wszystkich przyjezdnych. Wspaniała ornamentyka (w formie nadokienników, podokienników, charakterystycznych okiennic, wiatrownic i narożników, a także samego szalowania elewacji oraz szczytów) jest pozostałością osadnictwa rosyjskiego.
Wioska Tatarska Kruszyniany
Jeszcze kilkanaście lat temu miejscowość Kruszyniany, położona nieopodal granicy z Białorusią, była nieznanym siedliskiem, założonym przez polskich Tatarów, którzy otrzymali te ziemie w XVII wieku od króla Jana III Sobieskiego, w podzięce za służbę w polskiej armii. Dziś, obok Bohonik, jest najczęściej odwiedzanym miejscem na Podlasiu, położonym na tzw. Szlaku Tatarskim. Szlaki Tatarskie są dwa:
Szlak Tatarski DUŻY,
o długości około 57 km, wyznaczony miejscowościami : Sokółka – Bohoniki – Stara Kamionka – Wierzchlesie – Talkowszczyzna – Nowa Świdziałówka – Nietupa – Kruszyniany, prowadzi Wzgórzami Sokólskimi oraz fragmentem Puszczy Knyszyńskiej. Do największych atrakcji na szlaku należą:
- Sokółka z miejskim ryneczkiem z XVI-XVII w. i muzeum osadnictwa tatarskiego
- Bahoniki z meczetem zbudowanym przez Tatarów w 1883 r i mizarem (cmentarzem) tatarskim
- Kruszyniany z najstarszym w Polsce meczetem XVIII/XIX w. , kruszyniańskim mizarem i TATARSKĄ JURTĄ prowadzoną przez Dżennetę Bogdanowicz
nieco więcej na temat szlaku w publikacji POD LINKIEM TUTAJ
Szlak Tatarski MAŁY,
o długości około 19 km, łączący – Kruszyniany, Józefowo, Królowe Stojło i Waliły-Stacja – miejscowości związane z osadnictwem tatarskim na Podlasiu (Kruszyniany, Józefowo) z miejscowościami związanymi z wydarzeniami z okresu powstania styczniowego (Królowe Stojło, Stacja Waliły).
Więcej o wiosce tatarskiej KRUSZYNIANY pod LINKIEM
Osada Wierszalin proroka Ilji
Nieco ukryta w zaroślach, pochłaniana przez naturę, już niezamieszkała niewielka osada, z którą skojarzona jest niezwykle interesująca historia z udziałem samozwańczego proroka, który to na początku XX wieku zgromadził wokół siebie krąg wyznawców, uznających jego samego za przysłanego przez Boga proroka o imieniu Ilji. Prorok Eliasz (tak nazywany, z nazwiska Klimowicz) podczas swojej działalności przepowiadał zbliżający się koniec świata. Wraz z wyznawcami/fanatykami, stworzył w sąsiedztwie swojej rodzinnej wioski osadę i nazwał ją Wierszalin. Osada miała być domem dla wszystkich jego wiernych, stać się nową stolicą świata (nazwaną „Nowe Jeruzalem”) i schronieniem dla wszystkich sprawiedliwych, gdy koniec świata nadejdzie.
Tak, jak sama działalność proroka – krótka, dynamiczna i niezwykła – również jej koniec był nagły i tajemniczy – prorok zniknął w tajemniczych okolicznościach jesienią 1939 roku, z wybuchem II wojny światowej i wkroczeniem na te tereny Armii Czerwonej…
Wyznawcy proroka zamieszkiwali osadę Wierszalin jeszcze przez wiele lat po jego zniknięciu, w oczekiwaniu jego wielkiego powrotu…., który nie nastąpił. Dziś miejsce stanowi tajemniczą atrakcję turystyczną, z roku na rok wtapia się w otaczającą i dziką przyrodę…
Więcej o osadzie Wierszalin pod LINKIEM
Silvarium Poczopek
Tajemnicza nazwa „Silvarium” została nadana przez leśników, a obiekt jest niczym innym, jak leśnym parkiem (również nazywanym ogrodem leśnym), po obszarze którego możemy swobodnie się poruszać, podziwiając piękno natury w połączeniu z nieinwazyjną gospodarką człowieka.
Zwiedzanie parku najlepiej rozpocząć od parkingu zlokalizowanym przy samej drodze wojewódzkiej nr 676 (Białystok-Krynki). A co ciekawego w parku? M.in.:
- przepiękna aleja drzew, którą leśnicy nazwali „Alejką Feng Shui”
- zegary słoneczne
- malownicze mostki nad małą rzeczką i stawem
- rzeźby z drewna i kamienia,
- drewniane chatki
- zegary słoneczne
- Strigiforium (dom sów)
- Ptasia Chata
- Tropinka – ścieżka śladami leśnych mieszkańców
Park Poczopek pełni funkcję rekreacyjną, w połączeniu z edukacyjną – ścieżki spacerowe i dydaktyczne. Ciekawym miejscem jest Galeria Na Skraju Puszczy, wewnątrz której można podziwiać zwierzęta, owady i rośliny których nie udało się zobaczyć podczas wędrówek po Puszczy Knyszyńskiej.
Więcej o Silvarium Poczopek pod LINKIEM
Muzeum Ikon w Supraślu
Ulokowane w budynku dawnego Pałacu Archimandrytów (przeorów zakonu Bazylianów) na terenie klasztoru. Pierwsze w Polsce muzeum interaktywne z prezentacją sztuki sakralnej prawosławia, inne od innych muzeów, z niezwykłym charakterem, atmosferą i wieloma, ciekawymi formami zwiedzania. W muzeum zgromadzono ok. 1200 ikon pochodzących z XVIII i XIX wieku, setki przedmiotów sakralnych i unikalnych fresków. Wystawy stanowią swego rodzaju spektakl typu „światło – dźwięk”, zawierają m.in. elementy żywe (jak mnich w celi, piszący książki), muzeum wprost fascynuje i może być wzorcem do projektowania tego typu obiektów, nie tylko w Polsce ale i na świecie. Miejsce naprawdę niezwykłe, nie nudne, wręcz odwrotnie – jest niezwykle ciekawe (nawet dla tych, którzy muzea omijają łukiem), obowiązkowe na trasie zwiedzania Podlasia.
Więcej o Muzeum pod LINKIEM
Europejska Wieś Bociania – Tykocin
A dokładniej malowniczy Dworek Pentowo, położony nad Narwią, całkiem w pobliżu Tykocina. W 2001 dworek roku otrzymał tytuł Europejskiej Wsi Bocianiej, dzięki niespotykanemu nigdzie indziej nagromadzeniu gniazd wielkich ptaków. Kilkadziesiąt gniazd bocianich założonych na stosunkowo niewielkim obszarze, klekot dziobów, świst startujących i lądujących ptaszysk robi niesamowite wrażenie, a wśród tego rozgardiaszu ptasiego dwie wieże obserwacyjne! Widoki są niesamowite, a bociany wszędzie. Szczególnie ciekawe są okresy kwietniowo-majowe, gdy w gniazdach pojawiają się jaja oraz czas lipcowy, gdy młode zaczynają opuszczać gniazda.
Więcej o Europejskiej Wsi Bocianiej pod LINKIEM
Wszystko, to co zostało opisane wyżej znajduje się relatywnie w niedalekich odległościach i przy dobrej organizacji możliwe jest do zobaczenia w ciągu niespełna 4-ch dni.
Zajrzyjcie również na bloga marki Adventure in Poland, na którym możecie znaleźć ciekawe uzupełnienia treści, a może nawet inne ujęcia i optykę hasła „Polska jest piękna”: LINK do ADVENTURE IN POLAND . Sporo informacji również na fanpage (nie zapomnij polubić stron, ich Twórcy na to czekają): MOTOpodrozni.pl i Adventure in Poland
